Göz yaşı kanalı tıkanıklığı gözün ağlar gibi sulanması şeklinde görülür. Oda ortamında bile göz yaşı yanaktan süzülebilir. Göz yaşı yanaktan süzülmese bile göz devamlı ağlamaklı diyebileceğimiz dolulukta , alt kapak içinde göz yaşı birikmiş şekilde görülür. Bu dönemde henüz herhangi bir enfeksiyon oluşmamıştır ve temiz berrak bir sıvıdır.

Göz yaşı gözümüzde daimi olarak salınır. Ancak göz yaşı alt ve üst kapaklarda bulunan punktumlardan ve daha sonra göz yaşı kanalından, göz kırpma refleksi ile buruna doğru akar . Böylece normal salınımda göz yaşı dışarıya akmaz. Ancak gözden buruna giden yolun herhangi bir aşamasında tıkanıklık olursa göz yaşı önce kanal içinde tıkanıklığa kadar kanalı doldurur, daha sonra biriken bu sıvı dışarı taşar, ve sıklıkla bu durum enfeksiyona zemin hazırlar. Sulanma ve çapaklanma, sabahları göz kapaklarının yapışması görülür.

• Doğuştan mıdır yoksa bir enfeksiyon sonucu mu ortaya çıkar?

Bebekler özellikle erken doğanlar  göz yaşı kanalı tıkalı olarak doğar. Bu kanalın doğum sonrası açılması normal fizyolojik bir durumdur. Genellikle ilk birkaç gün içinde açılır. Tıkalı kalan kanallar ilk bir yaşta % 90 civarında kendiliğinden açılır.

Göz yaşı kanalı tıkanıklığı doğumsal olmakla birlikte nadiren geçirilen enfeksiyonlara ikincil olarak veya burun boşluğunda oluşan enfeksiyonlar, konka hipertrofisi gibi durumlarda kalıcı veya geçici tıkanıklıklar görülebilir.

• Nasıl teşhis edilir?

Teşhis için göz yaşının dışarı aktığını görmek veya gözyaşının göz alt kapağında biriktiğini görmek genellikle yeterlidir. Ayrıca sık tekrarlayan veya antibiotikli damlalara yanıt vermeyen çapaklanma tanı için yardımcıdır. Kesin tanı için  floresein damla ile göz yaşı boyanır ve 3-5 dakika beklenir. Gözlere mavi ışıkla bakılır. Mavi ışık floreseini parlak yeşil olarak gösterir. Eğer göz yaşı akımı normalse boyalı göz yaşı kanaldan buruna inmiştir ve gözde boya izlenmez. Eğer kanal tıkalı ise boya buruna geçmez ve yeşil boyalı göz yaşı göz kapağı altında ve yanaklarda izlenir. Bu durum kanal tıkanıklığı olarak değerlendirilir.

Göz yaşı kanal tıkanıklığına bağlı gözde sulanma

Gözlerde enfeksiyona bağlı sulanma

Bu durumla karşılaşan bebeklere nasıl bir tedavi uygulanıyor?

Bu durumla karşılaşan bebeklere öncelikle göz yaşı kanalına basınçlı masaj yapılması önerilir. Göz kapaklarının buruna yakın olarak birleştiği yere parmak ucuyla hafif pompalama şeklinde basınç uygulamak sıklıkla kanal içi basıncın artarak aşağı iletilmesine ve kanalın açılmasına yardımcı olur. Masajın birkaç kez yapılması ve her fırsatta tekrarlanması önemlidir. Bir defada çok sayıda yapmak hem zordur, hem de çocukta kısa süre sonra aşırı tepkiler oluşturur. Özellikle emzirme veya biberon içerken masaj kolay uygulanır. Eğer kanal masaj ile açılmaz ise, enfeksiyon veya göz sulanması devam ederse göz yaşı kanalına sondalama ve lavaj uygulanır. Bu işlem ameliyathane koşullarında uygulanır. Çok kısa ( 3-5 dakika)  bir işlemdir. Cerrahi bir işlem değildir. Varolan kanalın içinden geçirilen bir sonda ile tıkalı yerin açılması hedeflenir.

• Hangi durumda göz damlası kullanılmalıdır?

Göz damlaları eğer sarı çapaklanma varsa, sabahları gözler yapışık kalkıyorsa, alt kapak kenarlarında tahrişe bağlı kızarıklık varsa kullanılır. Göz damlaları antibiyotikli göz damlalarıdır ve enfeksiyon ile savaşmak üzere verilir.

• Kaç yaşına kadar devam etme ihtimali vardır?

Göz yaşı kanal tıkanıklıkları sıklıkla ilk bir yaş içinde kendiliğinden  açılır ve sorun çözülür. Bir yaştan sonar kendiliğinden açılması daha nadir olmakla beraber mümkündür. 12-18 ayda açılmamış ve enfeksiyon riski taşıyan tıkanıklıklarda sondalama işlemi uygulanmalıdır.